سیدعلی صالحی شاعر و از دوستان قدیمی شیرکو بیکس در گفتگو با خبرنگار مهر، در سخنانی درباره جایگاه این شاعر مطرح کرد در ادبیات، ابتدا به زندگی سخت و مشقتبار او در عراق اشاره کرد و گفت: شیرکو بیکس فرزند یکی از شاعران کرد در دهه 40 میلادی بود. پدرش فائق بیکس در جوانی درگذشت و تمام بار و مسئولیت و دشواریها و هزینههای خانواده روی دوش شیرکو بیکسِ 7 ساله باقی ماند و او در واقع زندگی خود را به عنوان کودک کار و خیابان آغاز کرد.
وی افزود: در همان 7 سالگی کوشش کرد خواندن و نوشتن را به صورت آزاد بیاموزد به طوری که در 10 سالگی نخستین تجربهها و زمزمهها و شاعرانه خودش را شروع کرد و اولین مجموعه شعرش در 17 سالگی با عنوان «مهتاب شعر» در سلیمانیه و با امکانات بسیار محدود منتشر شد. در همان زمان کسانی که پیشرو و لیدرهای فرهنگی کردها در اقلیم کردستان بودند، به این باور رسیدند که یک استعداد خارقالعاده در شعر پیشرو، مدرن و نو کردستان به دنیا آمده است.
این شاعر اضافه کرد: شیرکو بیکس تقریباً 30 سال با ستمگران عراقی و خاصه حزب بعث و به ویژه حکومت حسن البکر مبارزه کرد و این مبارزه پا به پای دیگر مردمان کرد ادامه یافت و او در برابر صدام هم ایستاد و 30 سال بعد از انتشار اولین مجموعه شعرش یعنی در 47 سالگی آوارگی و تبعید او به سراسر دنیا شروع شد و دیگر او را به وطن خودش و زادگاه مادریاش راه نمیدهند و او در غربت و به ویژه در اروپا و خاصه سوئد به مبارزه خود ادامه داد تا سال 1991 که طلایه آزادی بر آسمان اقلیم کردستان طلوع میکند، شیرکو بیکس در عین حال که میدانست به شدت از سوی آدمکشان صدام تهدید میشود، پذیرفت به کردستان برگردد.
صالحی ادامه داد: او به سلیمانیهای بازگشت که تا آن زمان 3 بار توسط حکومت جبار عراق در آن روزگار، با خاک یکسان شده بود. خود شیرکو بیکس در همین سلیمانیه به من گفت ما وقتی میخواستیم از روستاهای کناری و از دلِ کوهستان به سلیمانیه برگردیم، در واقع روی سقف بامها قدم میزدیم به این معنا که سقف همه خانهها با کف زمین یکسان شده بود.
وی شیرکو بیکس را یکی از بزرگترین شاعران و از متعهدان حوزه قلم و در دریف شاعران انساندوستی مانند یانیس ریتسوس و ناظم حکمت و پابلو نروداد دانست و گفت: از آنجا که شعرهای او به اکثر زبانهای زنده دنیا ترجمه شده است، نه تنها من بلکه اکثر کارشناسان شعر اعتقاد و اذعان دارند که شیرکو بیکس همچنان شاعری است که میتوان او را در کنار محمود درویش شاعر بزرگ مردم مبارز فلسطین قرار داد.
این شاعر گفت: خبر مرگ بیکس برای من سنگین بود چون دوست بودیم و ملاقاتهای متعددی در استکهلم و سلیمانیه و تهران با هم داشتیم. امیدوارم حسرت من متوقف شود به این معنا که چنین شاعری بیجانشین نماند. او یکی از محبوبترین شاعران اقلیم کردستان بوده و جایگاه رفیعی داشته و از محبوبیت زیادی میان همه طبقات اجتماعی اعم از خاص و عام برخوردار است.
صالحی ادامه داد: من 7 سال پیش وقتی نخستین بار شعر اقلیم کردستان را به فارسیزبانان در ایران معرفی کردم، دیدم که خواهندگان و مخاطبان شعر در ایران از شعر متعهد و انسانی بیکس و از سه، چهار تن دیگر از شاعران کردستان استقبال خوبی کردند. زمان گذشت تا اینکه من توانستم مجموعهای از شعرهای شیرکو بیکس را همکاری و همدلی دو مترجم کرد فارسی زبان، بازسرایی کنم و با عنوان «سلیمانیه و سپیدهدم جهان» از سوی انتشارات نگاه در ایران منتشر شد.
نظر شما